Υπόμνημα Σαράντου Αλεξανδρή για τα φάρμακα στο Δ.Σ. της ΠΟΣ/ΔΕΗ

ΠΡΟΣ: Πρόεδρο ΠΟΣ/ΔΕΗ: συν. Χαντζάρα Νίκο
Γεν. Γραμματέα: συν. Δήμα Ιωάννη

Αγαπητοί Συνάδελφοι του Προεδρείου της Ομοσπονδίας με το παρόν υπόμνημα μου καταθέτω
πρόταση ώστε να συμπεριληφθεί στην Η.Δ. στην συνεδρίαση του προσεχούς Δ.Σ. θέμα
συζήτησης «Φάρμακο κοινωνικό αγαθό - Μέτρα για την Ακρίβεια». Για το παραπάνω εν λόγω θέμα σας κοινοποιώ εισήγηση και σχέδιο Υπομνήματος.

Συναδελφικά
Αλεξανδρής Σαράντος

Κοινοποίηση:
Μέλη Δ.Σ. ΠΟΣ/ΔΕΗ

Εισήγηση στην πρόταση ένταξης θέματος συζήτησης στο επικείμενο Δ.Σ. της ΠΟΣ/ΔΕΗ
Θέμα: Φάρμακο κοινωνικό αγαθό προσβάσιμο για όλους - Μέτρα για την ακρίβεια

Η υγεία είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων. Το φάρμακο είναι κοινωνικό αγαθό και όχι εμπορεύσιμο προϊόν. ΚΑΘΗΚΟΝ της πολιτείας πρέπει να είναι η απρόσκοπτη πρόσβαση όλων των πολίτων, χωρίς διακρίσεις στο ποιοτικό και αποτελεσματικό φάρμακο που θα εξασφαλίζει την  υγεία όλων των κατοίκων της χώρας .

Από την έκθεση του ΟΟΣΑ προκύπτει:
1 στους 10 Έλληνες μένει εκτός υγειονομικής περίθαλψης λόγω κόστους.
1 στους 4 χαμηλόμισθους δεν έλαβε ιατρική φροντίδα όταν την χρειάστηκε μέσα στο 2023 γιατί αδυνατούσε να πληρώσει (το 23% πολίτες με χαμηλό εισόδημα). Και στις δύο περιπτώσεις ο παράγοντας είναι η οικονομική αδυναμία τους να καλύψουν το κόστος. Στα 121ευρώ ανέρχεται η μέση μηνιαία δαπάνη υγείας των ελληνικών νοικοκυριών. 15% ο μέσος όρος των δαπανών υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2022. Στην Ελλάδα ήταν γύρω στο 10%.

Μέχρι το 2050, το ποσοστό των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών αναμένεται να είναι στην χώρα μας τουλάχιστον το ένα τρίτο σε αυτή την ηλιακή ομάδα. Τονίζεται αυτό γιατί αυτή η ηλικιακή ομάδα, οι συνταξιούχοι έχουν αυξημένες ανάγκες και αυξημένα έξοδα λόγω πολυνοσηρότητας.

Από το 2012 έως το 2023, η φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα κατέγραψε σημαντικές αυξήσεις και μεταβολές στην χρηματοδότησή της επηρεάζοντας αρνητικά τα πορτοφόλια των ασθενών. Κατά την διάρκεια της περιόδου 2012 - 2023 η συνολική φαρμακευτική δαπάνη αυξήθηκε από 4.4 δις το 2012 σε 7.1 δις το 2023 σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 65%. Από τα 7,1 δις της  συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης στην Ελλάδα το 2023 ήταν: Η κρατική συμμετοχή 2.8 δις. Η συμβολή της φαρμακοβιομηχανίας ξεπερνά τα 3 δις.

Η θεσμοθετημένη συμμετοχή των ασθενών (δηλ. η συμμετοχή που πληρώνει ο ασθενής κατά την εκτέλεση της συνταγής) ήταν: 430 εκατ. και 300 εκατ. από την επιβάρυνση που προκύπτει από την διαφορά λιανικής τιμής και τιμή αναφοράς. Σύνολο συμμετοχής 730 εκατ. Η ανατίμηση 800 φαρμάκων τον Αύγουστο του 2024 επέφερε νέα επιβάρυνση 30 εκατ. στην θεσμοθετημένη συμμετοχή των ασθενών που μεταφράστηκε σε επιπλέον επιβάρυνση 6%.

Όταν οι ονομαστικές αυξήσεις των συντάξεων το 2025 ήταν 2,4%. Επιπλέον επιβάρυνση 590 εκατ. της ιδιωτικής δαπάνης έφεραν φάρμακα που οι ασθενείς επέλεξαν να  πληρώσουν μόνοι τους στο 100% της αξίας του (γιατί ήταν επείγον, γιατί δεν υπήρχε γιατρός, γιατί η συνταγή θέλει 10 ευρώ, κλπ). Επίσης 390 εκατ. για τα ΜΗΣΥΦΑ. (μη συνταγογραφούμενα φάρμακα) και 130 εκατ. φάρμακα της αρνητικής λίστας. Σύνολο: 520 εκατ. Συνολική ιδιωτική δαπάνη που πληρώσαμε ξεπέρασε το 1,7 δις. Όταν η κρατική συμμετοχή είναι 2.8 δις. Όλα τα παραπάνω επιβαρύνονται και με ένα (1) ευρώ ανά συνταγή κατά την εκτέλεσή της στο φαρμακείο.

Κατακόρυφες αυξήσεις παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα. Πρόκειται για φάρμακα που δε χρειάζονται συνταγή γιατρού και δεν αποζημιώνονται από τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, γεγονός που οι ασθενείς τα πληρώνουν εξ ολοκλήρου από την τσέπη τους.

Διαχρονικά η αγορά των ΜΗΣΥΦΑ κυμαινόταν σε ύψος από 5-8%, σε σύγκριση με τη Δημόσια Φαρμακευτική Δαπάνη, στα 283 εκατ. ευρώ το 2011 μειούμενη στα 161 εκατ. το 2013. Έως το 2014 τιμολογούταν από το κράτος και χορηγούνταν αποκλειστικά από τα φαρμακεία όπως όλα τα φάρμακα. Το 2017 η τιμή τους απελευθερώθηκε πλήρως για να έχουμε τα προαναφερθέντα  αποτελέσματα.

Η τιμολόγηση των φαρμάκων στην Ελλάδα, η οποία είναι χώρα αναφοράς για 27 χώρες,  διαμορφώνει τον μέσο όρο της ευρωπαϊκής τιμής των φαρμάκων ως μνημονιακή απαίτηση των δανειστών προς όφελος των συμφερόντων  των πολυεθνικών. Έτσι δικαιολογείται το πολλαπλάσιο σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες επιστροφής ποσοστού χρημάτων στο δημόσιο που έχει επιβάλει η κυβέρνηση στη φαρμακοβιομηχανία. Την προηγούμενη χρόνια οι εταιρείες επέστρεψαν ποσό ως και 83% από τις εισπράξεις τους στο κράτος επιβεβαιώνοντας έτσι την υψηλή κερδοφορία τους.

Όλα τα παραπάνω  δεν είναι τίποτε άλλο παρά αποτέλεσμα των εφαρμοζόμενων πολιτικών τα τελευταία χρόνια που έχουν μετατρέψει το κοινωνικό αγαθό - φάρμακο σε εμπόρευμα, ένα εμπόρευμα που επιφέρει περισσότερα κέρδη στις πολυεθνικές αδιαφορώντας για τη δημόσια υγεία και τους ασθενείς με την φτηνή διάθεση του φαρμάκου.

Τέλος βασικό «αντίδοτο» θα ήταν μια κρατική φαρμακοβιομηχανία, που θα λειτουργούσε ως «αμυντικός μηχανισμός» στην κάθε  προσπάθεια  ασυδοσίας ή εκβιασμού από οπουδήποτε και να προέρχεται. Να σημειωθεί ότι στην επιτροπή τιμών η οποία αποφασίζει για την τιμή ενός φαρμάκου στην αγορά, τουλάχιστον στη χώρα μας δεν συμμετέχει κανένας εκπρόσωπος των εργαζομένων ή των συνταξιούχων οι οποίοι θα μπορούσαν να διασφαλίσουν τα συμφέροντα των ασθενών, των εργαζομένων και όλης της κοινωνίας, θα ασκούσαν κοινωνικό έλεγχο.

Μέτρα για την Ακρίβεια στα φάρμακα

Η ανεξέλεγκτη ακρίβεια στα τρόφιμα και στα είδη πρώτης ανάγκης δοκιμάζει καθημερινά τα νοικοκυριά και μειώνει δραστικά το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών. Υπάρχει όμως και το πεδίο της υγείας, στο οποίο επίσης καταγράφεται τα τελευταία χρόνια μια δυσβάστακτη οικονομική επιβάρυνση των ασφαλισμένων και μια εντεινόμενη δυσκολία στην κάλυψη βασικών υγειονομικών αναγκών. Αξίζει να σημειωθεί πως οι ασφαλισμένοι δεν πληρώνουν ακριβά μόνο τα φάρμακα αλλά όλες τις υπηρεσίες υγείας. Με την ακρίβεια να καλπάζει αμείωτη και ανεξέλεγκτη και την υποχρηματοδότηση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης έχουν οδηγήσει σε πιέσεις, καθιστώντας τη διαχείριση του φαρμάκου ως εμπόρευμα. 

Η καθημερινότητα των συνταξιούχων γίνεται όλο και πιο δύσκολη από την ακρίβεια των φαρμάκων που τους επιβαρύνει και σχετίζεται με:

Με τη συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών. Πρόκειται για μια προκλητική κερδοσκοπική πρακτική των φαρμακευτικών εταιρειών, που έχει οδηγήσει σε υπέρογκες αυξήσεις το τελευταίο διάστημα σε φάρμακα ευρείας κατανάλωσης, των οποίων το κόστος αγοράς τους επιβαρύνει την τσέπη των πολιτών.

Την αύξηση του ποσοστού συμμετοχής των συνταξιούχων λόγω των αυξημένων τιμών των φαρμάκων. Πρέπει να τονίσουμε ότι οικονομική αφαίμαξη υφίστανται οι συνταξιούχοι από την υψηλή συμμετοχή (25%) στη φαρμακευτική δαπάνη.

Τη διαφορά πρωτότυπου - γενόσημου φαρμάκου.

Τη διπλή τιμή των σκευασμάτων. Μιας τιμής που αφορά τη δραστική ουσία, επί της οποίας συμμετέχει ο ΕΟΠΥΥ με 75% και της λιανικής τιμής στο φαρμακείο, η οποία αφορά το σκεύασμα που χορηγείται. Ο ΕΟΠΥΥ αποζημιώνει μόνο τη χαμηλότερη τιμή κάθε γενόσημου φαρμάκου, επομένως για κάθε ακριβότερο γενόσημο η διαφορά καλύπτεται από την τσέπη των ασφαλισμένων. Είναι προφανές ότι ένας ασφαλισμένος θα συνεχίσει να λαμβάνει το
φάρμακό του ακόμη και εάν κυκλοφορήσει άλλο φθηνότερο ακριβώς γιατί με τη συγκεκριμένη
θεραπεία αντιμετωπίζει το πρόβλημά του.

Την αρνητική λίστα (φάρμακα που το κόστος τους δεν καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία)
και έτσι ένα μεγάλο τμήμα των συνταξιούχων αδυνατεί να προμηθευτεί έστω και τα
απαραίτητα φάρμακα που χρειάζεται για να αντιμετωπίσει την πάθησή του.

Την εξαίρεση από τη συνταγογράφηση (ΜΗΣΥΦΑ) και αποζημίωση τους από τον ΕΟΠΥΥ σε
φάρμακα ευρείας κατανάλωσης και αυτό συμβάλει στην αύξηση της ιδιωτικής δαπάνης.

Το συχνό φαινόμενο ελλείψεων αρκετών φαρμακευτικών σκευασμάτων καθημερινής χρήσης.

Την χρέωση του ενός (1) ευρώ στις συνταγές φαρμάκων και πέντε (5) ευρώ στα παραπεμπτικά εξετάσεων. Να σημειώσουμε ότι η χορήγηση δωρεάν φαρμάκων σε όλους τους χαμηλοσυνταξιούχους, πρώην δικαιούχους ΕΚΑΣ είναι ένα αυτονόητο ανακουφιστικό μέτρο καθώς λαμβάνουν συντάξεις ύψους 400 ή 500 ευρώ.

Οι οργανώσεις των συνταξιούχων διεκδικούν:

Αύξηση από τον κρατικό προϋπολογισμό της δαπάνης της φαρμακευτικής περίθαλψης.
Συστηματικό έλεγχο της φαρμακευτικής αγοράς και ελέγχου των τιμών.
Μείωση της συμμετοχής των ασφαλισμένων και συνταξιούχων στα φάρμακα.
Να καταργηθούν οι «λίστες» και όλα τα φάρμακα να συνταγογραφούνται 
Κατάργηση του ενός (1) και πέντε (5) ευρώ στις συνταγές και στα παραπεμπτικά.
Μείωση στο 4% της εισφοράς υγείας στην κύρια σύνταξη και κατάργηση της στην επικουρική.
Χορήγηση δωρεάν φαρμάκων με κατάργηση των εισοδηματικών κριτηρίων σε όλους τους χαμηλοσυνταξιούχους, πρώην δικαιούχους ΕΚΑΣ.
Απαγόρευση των εξαγωγών σκευασμάτων που είναι σε διαχρονική έλλειψη.
Ίδρυση κρατικής φαρμακοβιομηχανίας.
Δημιουργία «εθνικού αποθέματος» σε ζωτικής σημασίας φάρμακα.
Ενίσχυση και αναβαθμισμένο ρόλο του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ) και του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ)

Εκτός από τα κέρδη για τους φαρμακοβιομήχανους υπάρχουν οι ΑΝΘΡΩΠΟΙ και οι ΑΝΑΓΚΕΣ τους!


Φάρμακο κοινωνικό αγαθό προσβάσιμο για όλους

Μέτρα για την ακρίβεια

Η υγεία είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων. Το φάρμακο είναι κοινωνικό αγαθό και όχι
εμπορεύσιμο προϊόν.
ΚΑΘΗΚΟΝ της πολιτείας πρέπει να είναι η απρόσκοπτη πρόσβαση όλων των πολίτων, χωρίς
διακρίσεις στο ποιοτικό και αποτελεσματικό  φάρμακο που θα εξασφαλίζει την υγεία όλων των
κατοίκων της χώρας.
Από τα 7,1 δις της συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης στην Ελλάδα το 2023 η κρατική
συμμετοχή ήταν 2.8 δις και η θεσμοθετημένη συμμετοχή των ασθενών (δηλ. η συμμετοχή που
πληρώνει ο ασθενής κατά την εκτέλεση της συνταγής) ήταν περισσότερο από 1.7 δις.
Με την ακρίβεια που παρατηρείται το τελευταίο χρονικό διάστημα και την υποχρηματοδότηση της
δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης έχουν οδηγήσει σε πιέσεις, καθιστώντας τη διαχείριση του
φαρμάκου ως εμπόρευμα. 

Η καθημερινότητα των συνταξιούχων γίνεται όλο και πιο δύσκολη από την ακρίβεια των
φαρμάκων που σχετίζεται με:

Με τη συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών.
Την αύξηση του ποσοστού συμμετοχής των συνταξιούχων λόγω των αυξημένων τιμών των φαρμάκων και την υψηλή συμμετοχή τους (25%), στη φαρμακευτική δαπάνη.
Τη διαφορά πρωτότυπου - γενόσημου φαρμάκου.
Τη διπλή τιμή των σκευασμάτων. Μιας τιμής που αφορά τη δραστική ουσία, επί της οποίας συμμετέχει ο ΕΟΠΥΥ με 75% και της λιανικής τιμής στο φαρμακείο, η οποία αφορά το σκεύασμα που χορηγείται και ο ΕΟΠΥΥ αποζημιώνει μόνο τη χαμηλότερη τιμή κάθε γενόσημου φαρμάκου, επομένως για κάθε ακριβότερο γενόσημο η διαφορά καλύπτεται από την τσέπη των ασφαλισμένων. 
Την αρνητική λίστα και έτσι ένα μεγάλο τμήμα των συνταξιούχων αδυνατεί να προμηθευτεί τα
απαραίτητα φάρμακα που χρειάζεται για να αντιμετωπίσει την πάθησή του.
Την εξαίρεση από τη συνταγογράφηση και αποζημίωση τους από τον ΕΟΠΥΥ σε φάρμακα
ευρείας κατανάλωσης.
Το συχνό φαινόμενο ελλείψεων αρκετών φαρμακευτικών σκευασμάτων καθημερινής χρήσης.
Την χρέωση του ενός (1) ευρώ στις συνταγές φαρμάκων και των πέντε (5) ευρώ στα
παραπεμπτικά εξετάσεων.

Το Δ.Σ. της ΠΟΣ/ΔΕΗ διεκδικεί:
Αύξηση από τον κρατικό προϋπολογισμό της δαπάνης της φαρμακευτικής περίθαλψης
Συστηματικό έλεγχο της φαρμακευτικής αγοράς και ελέγχου των τιμών.
Μείωση της συμμετοχής των ασφαλισμένων και συνταξιούχων στα φάρμακα.
Να καταργηθούν οι «λίστες» και όλα τα φάρμακα να συνταγογραφούνται. 
Κατάργηση του ενός (1) και πέντε (5) ευρώ στις συνταγές και στα παραπεμπτικά.
Μείωση στο 4% της εισφοράς υγείας στην κύρια σύνταξη και κατάργηση της στην επικουρική.
Χορήγηση δωρεάν φαρμάκων με κατάργηση των εισοδηματικών κριτηρίων σε όλους τους χαμηλοσυνταξιούχους, πρώην δικαιούχους ΕΚΑΣ.
Απαγόρευση των εξαγωγών σκευασμάτων που είναι σε διαχρονική έλλειψη.
Ίδρυση κρατικής φαρμακοβιομηχανίας.
Δημιουργία «εθνικού αποθέματος» σε ζωτικής σημασίας φάρμακα.
Ενίσχυση και αναβαθμισμένο ρόλο του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ) και του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ).

Η ΠΟΣ/ΔΕΗ θα συνεχίσει τον αγώνα της με συνέπεια για τη διαφύλαξη της πρόσβασης όλων των συνταξιούχων σε φτηνά και ποιοτικά φάρμακα.